راه‌هاي ايجاد اميد و انگيزه در جوانان

با تأكيد برآموزه‌هاي ديني

چكيده

اميد و انگيزه لازمه‌ي حيات زندگي است و اين دو مقوله يك رابطه‌ي دوسويه با يكديگر دارند. هريك ديگري را تقويت مي‌كند به طوري كه با بوجود آمدن اميد، انگيزه به خودي خود ايجاد مي‌شود؛ همين‌طور اگر انگيزه ايجاد شود اميد را به دنبال دارد.

سلامت و سعادت جامعه و خانواده در گرو جوانان مي‌باشد. از طرفي يكي از دوره‌هاي زندگي هر انسان را دوره جواني تشكيل مي‌دهد. براي اين كه هر انساني بتواند از دوره‌ي جواني خود به نحو احسن استفاده كند نيازمند به همان دو مؤلفه يعني اميد و انگيزه مي‌باشد. اما امروزه برخي از جوانان دچار نااميدي شده‌اند و همين نااميدي، انگيزه‌ي آنان را براي ادامه‌ي زندگي و هركاري از بين برده است.

در دين اسلام نيز نااميدي به شدت نهي شده و بر اميد و اميدواري تأكيد فراوان شده، همچنيني راهكارهايي براي رسيدن به اميد و ميدواري بيان كرده كه در اين تحقيق به آن پرداخته مي‌شود. پژوهش حاضر در بردارنده چهار فصل است:

فصل اول‌كه شامل مطالبي درخصوص دوره جواني است به تعريف جوان، ويژگي‌ها، نيازها و آفت‌هاي اين دوره مي‌پردازد و بيان‌كننده اين است كه دوران جواني بهترين دوران هر زندگي است.

فصل دوم: به موضوعاتي در زمينه اميد مي‌پردازد، تعاريف، اهميت، نشانه‌ها، ريشه‌ها و موانع و آثار اميد در زندگي از مطالبي است كه در اين فصل به آن‌ها اشاره شده است.

فصل سوم: به بيان تعريف انگيزه، ناكامي‌ها و انواع انگيزه‌ها كه شايع‌ترين انگيزه‌ها در زندگي هر انساني از جمله جوان است اختصاص يافته است.

و در فصل چهارم: به راهكارهاي ديني كه باعث بوجود آمدن انگيزه و اميد است پرداخته كه اين راهكارها يا توسط خود فرد يا توسط ديگران بوجود مي‌آيد.

نتايجي كه از اين تحقيق حاصل مي‌شود اين است كه راه‌هاي ايجاد اميد و انگيزه يعني مثبت انديشي، سپردن مسئوليت، بازي با كودكان و … نيز بر اساس آموزه‌هاي ديني همچون حسن ظن، توكل و صبر بوجود مي‌آيد.

كليدواژه: جوان، اميد، انگيزه، دين اسلام.

پژوهشگر:

زهرا ترك

پاييز 1389

دين شناسي،دين پذيري در جوانان ايراني

چكيده:

موضوع اين تحقيق درباره دين شناسي و دين پذيري در جوانان ايراني است در اين تحقيق ما درفصل اول به موضوع شناخت پرداخته و چگونگي رسيدن به شناخت صحيح به وسيله ابزارهای مختلف را معرفي نموده ايم و سپس دين مبين اسلام و اركان و اهميت آن را بيان كرده ايم و وظايف هر فرد مسلمان بيان شد. و سپس پذيرش دين را با توجه به فطرت پاك انسانها بيان كرديم و گفته شد كه اين فطرت خداجوي انسان است كه او را به پذيرش رهنمود كرده است و درفصل دوم به تعريف جواني و سن آن و وظايف خانواده و جامعه در قبال جوان و آرزوهاي آن به دنيا و آخرت آن پرداخته مي شود.

و درفصل سوم برآن شديم كه جايگاه ایران را از نظر دين و مذهب و تمدن بررسي كنيم تا بتوانيم جايگاه يك جوان ايراني ديندار را متوجه شويم كه آيا كشور اسلامي كمكي براي دينداري وي مي باشد. و يا به علت اسلامي بودن وطن دشمنان با هجوم هاي همه جانبه خود مانع از پيشرفت جوانان ايراني مي باشند و نمي گذارند كه اين كشور اسلامي همانطور كه در علم پيشرفت مي كند در اعتقادات و دين نيز پيشرفت كند. و به این نتیجه رسیدیم که درابتدا باید خانواده وبعد مربیان تلاش کنندتاجوانان ما دین را بشناسند واز روی علم آن را بپذیرند.نه اینکه چون مسلمان بدنیا آمده پس دیندار هستند.

پژوهشگر

سميه سيكاني

پائيز 89

تربيت فرزند در كلام امام علي علیه السلام

چکیده

رشد و تعالي هر جامعه و رسيدن به مدينه‌ي فاضله در سايه‌ي تربيت صحيح فرزندان كه جزء آينده‌سازان جامعه كه مورد نظر همه‌ي كارشناسان علوم تربيتي است و خوشبختي و سيه‌روزي هريك از انسان‌ها در گرو «تربيت» است مسئوليتي كه پدران و مادران و مربيان در اين مسئله دارند غيرقابل چشم‌پوشي است.

اين امر مهم ما را واداشت تا به اين موضوع بپردازيم و آن را از كلام امام علي علیه السلام كه باب علم نبي و جامع قرآن است بيان شود و توجه به بيانات امام علي علیه السلام در تربيت فرزند ضرورت دانسته شده است. بنابراين به عنوان مقدمه لازم دانسته شد كه ابتدا به: 1- مبادي دانش تربيت چيست؟ 2- عوامل تربيت فرزندان در كلام امام علي علیه السلام چگونه بيان شده است؟ 3- روش تربيت در كلام امام علي علیه السلام چيست؟ پرداخته شود.

محقق به دنبال ارائه‌ي شيوه‌ي صحيح در كلام امام علي علیه السلام است تا بتواند ديدگاه امام علي علیه السلام را نسبت به تربيت اولياء و مربيان بازگو نمايد.

با بررسي‌هاي انجام شده در سه فصل، فصل اول، مبادي دانش تربيت كه سرآغاز تربيت و بالندگي و هدفداري آن سخن به ميان آمده و در فصل دوم عوامل تربيت از كلام امام علي علیه السلام كه از جمله خانواده و محيط در رشد و تربيت كودك تأثير بسزايي دارند، پرداخته شده است و در فصل سوم راه و روش تربيت در كلام امام علي علیه السلام نياز دروني انسان به الگو كه سازنده‌ي جان و روح آن‌هاست و به تشويق و تنبيه در رفتار و گفتار در كلام امام علي علیه السلام پرداخته شده است.

بر اين اساس نتيجه‌گيري مي‌شود كه امام علي علیه السلام تربيت را محدود به رفتار شخصي انسان در زندگي نمي‌داند؛ بلكه همه‌ي مسائل فردي و اجتماعي را بر اساس فطرت و ارزش‌هاي واقعي انسان مدنظر قرار داده است.

واژگان کلیدي: تربيت، دانش تربيت، فرزندان، والدين، اسلام، امام علي˜، تشويق، تنبيه، روش الگويي.

پژوهشگر:

زهرا موگويي

تابستان 1389

بررسی عوامل موثر در تربیت فرزند

قبل از تولد

چکیده

با مراجعه به کتاب‌های مختلف بررسی شده به این نتیجه پی برده‌شده است که مولفان یا به موضوع تربیت فرزند قبل از تولد نپرداخته و یا صرفا در حد جزئی و به صورت یک فصل در خلال مباحث دیگر مورد توجه قرار داده اند و هدف پایان‌نامه ارائه راهکارهای مناسب برای تربیت صحیح فرزند با استفاده از آموزه‌های اسلامی است.

در فصول پایان‌نامه ابتدا تعریف تربیــت، تربیت اسلامی، ضرورت تربیت اسلامی و عوامل مؤثر در تربیت اسلامی مطرح گردیده است و در ادامه این مطلب پرداخته شده است که اگر چه تربیت فرزند به ظاهر از زمان تولد آغاز می‌شود. اما در اصل، آغاز تربیت به زمان انتخاب همسر برمی‌گردد. در بخش بعد به مسئلة آمیزش اشاره شده است که شامل مشروعیت این رابطه در اسلام و توصیه‌های قبل و حین آمیزش می‌شود که هریک بیانگر بخشی از عوامل تربیت‌کننده فرزندند.

آخرین مطلب به نقش بارداری در تربیت صحیح فرزند اشاره دارد که پس از تعریف لقاح و بارداری، توصیه‌های دوران بارداری درباره تغذیه و تاثیر جنبة مادی و جنبة معنوی طعام ذکر شده و تأثیر حالات درونی مادر بر فرزند بیان شده است که اگر این مادر پرهیزگار و باحجاب باشد، چه تأثیری بر روی جنین خواهد گذاشت.

و رعایت آموزه‌های اسلام در انتخاب همسر شایسته، آداب ازدواج و زمان بارداری که  در تربیت صحیح فرزند موثر است فرضیة این پایان‌نامه است.

کلیدواژه: تربیت اسلامی، تربیت موثر، فرزند صالح، خانواده، تربیت پیش از تولد

پژوهشگر:

زهرا کریم

غیرت از دیدگاه آیات وروایات

چکيده

«غيرت» در واقع کوشش در محافظت از چيزهايي است که محافظت از آنها لازم است. غيرت يکي از شريف ترين فضائل اخلاقي است که با واژه هايي همچون عصبيت، حميت و ابا الضَّيم مترادف است که در آيات و روايات متعددي به آن پرداخته شده است.

غيرت اقسام گوناگون دارد ونبايد آن را در مسائل جنسي و ناموسي منحصر دانست؛ بلکه در مسائل ديني و ملّي و امثال آن نيز جريان دارد.

خاستگاه حقيقي اين صفت الهي در انسان، فطرت، ايمان و شجاعت است. انسان فطرتاً به گونه اي آفريده شده است که از امور مورد احترامش مانند، زن، فرزند، مقام، ثروت و امثال آن محافظت مي‌کند. البته اين دفاع گاهي پسنديده است و آن زماني است که دفاع او حق و براي حق باشد. اسلام نيز اين اصل را پذيرفته و کوشيده است تا به آن جهت الهي داده، از هوا و هوس و انگيزه هاي نادرست پاکش سازد، به همين دليل است که انسان هاي خود وارسته نه تنها نسبت به ناموس خود غيرت مي‌ورزند بلکه، هرگز حاضر نيستند به ناموس ديگران نيز تجاوز کنند.

غيرت ورزي بيجا و افراطي به سوء ظن و بد گماني منجر مي‌شود و تفريط در آن موجب سست شدن نظام خانواده و در نهايت بروز ناامني در جامعه مي‌شود و اين دو از عوامل اصلي ايجاد بي غيرتي در انسان است.

حفظ حيا و عفّت و سلامت جنسي فرد، صيانت از نهاد خانواده و سلامت معنوي جامعه از آثار غيرت فردي و اجتماعي است و اين امر تنها در سايه آگاهي و معرفت به اين ارزش الهي و پايبندي به آن تقويت مي شود.

از دست رفتن وطن و ناموس اجتماع و رها شدن خانواده از قيود صحيح اخلاقي و همچنين مورد لعن خداوند قرار گرفتن در دنيا و آخرت و عذاب درد ناک قيامت از تبعات سنگين بي غيرتي است که در دنيا و آخرت دامنگير فرد و جامعه خواهد شد.

براي درمان اين معضل بزرگ بايد شکوفا سازي غيرت، همنشيني با افراد غيرت مند و توجه به عواقب بي غيرتي را مورد توجه قرار داد.

واژگان کليدي: غيرت، حميت، عصبيت، ابی الضيم، بدعت، شبهه، ارتداد، تساهل، تسامح، مداهنه، پلوراليسم، حسد، حيا، عفت، افراط، تفريط، بي غيرتي، فطرت.

اکرم کیایی