نقش حیا در تحکیم بنیان خانواده از دیدگاه آیات و روایات

چکیده

    حیا به عنوان یکی از بهترین نیروهای مدیریت کننده رفتار و افکار و هیجانات است که بر مدار عزت نفس می گردد. از گرایش فطری احساسی نشأت گرفته و ریشه همه خوبی ها و شکوفا کننده ایمان (حیای نفسانی) بوده و خود نیز به واسطه ایمان به مراتب بالاتر نیل می کند (حیای ایمانی) که البته این مهم در صورتی محقق می شود که موانع خاموش کننده حیا، رفع و عوامل بارور کننده آن تقویت شود. و در اینجاست که اخلاق و تربیت نقش مهمی ایفا می کند، اخلاقی که منطبق بر مدار حق باشد که از آن تعبیر به حیای عقل شده که در مقابل حیای حمق است.

    ارکان حیا عبارتند از: 1.فاعل: که یا قبل انجام قبیح (با مهار نفس) و یا بعد آن، حیا می‌ورزد. 2.فعل قبیح: که یا انجام دادنی است و یا ترک کردنی و به واسطه سه ملاک شرع، عقل و عرف متشرعه تشخیص داده می شود. 3.عزت نفس: که فصل مقوم حیا است و وقتی انسان در برابر معصیتی قرار می گیرد، او را از قبیح باز میدارد. و هر کس به تناسب درجه حیایش، عزت نفس خود را حفظ می کند. که بهترین نوع آن در حیا از خود محقق می‌شود.انسانها در روابط تنگاتنگ خانوادگی نیاز به تقویت این نیرو در خود را بیشتر حس می‌کنند و با غنیمت شمردن فرصتها در مراحل مختلف زندگی، می توانند این نیرو را در خود تقویت نمایند. از جمله: در دوران کودکی و انتخاب صحیح همسر  هر قدر آشنایی خانواده با آیات و روایات مربوط به الگوی حیا بیشتر باشد و در زندگی به آن عامل باشند، از قدرت روحی بیشتری برخوردار شده و زندگی ایشان تحکیم پیدا خواهد کرد.

کلید واژه ها: حیا،خانواده، آیات، روایات

تهیه و تنظیم

زهرا خواجوی

زمستان 1388